การบอกกล่าวบังคับจำนอง หลักกฎหมาย
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 728 เมื่อจะบังคับจำนองนั้น ผู้รับจำนองต้องมีหนังสือบอกกล่าวไปยังลูกหนี้ก่อนว่าให้ชำระหนี้ภายในเวลาอันสมควรซึ่งต้องไม่น้อยกว่าหกสิบวันนับแต่วันที่ลูกหนี้ได้รับคำบอกกล่าวนั้น ถ้าและลูกหนี้ละเลยเสียไม่ปฏิบัติตามคำบอกกล่าว ผู้รับจำนองจะฟ้องคดีต่อศาลเพื่อให้พิพากษาสั่งให้ยึดทรัพย์สินซึ่งจำนองและให้ขายทอดตลาดก็ได้
ในกรณีตามวรรคหนึ่ง ถ้าเป็นกรณีผู้จํานองซึ่งจํานองทรัพย์สินของตนไว้เพื่อประกันหนี้อันบุคคลอื่น ต้องชําระ ผู้รับจํานองต้องส่งหนังสือบอกกล่าวดังกล่าวให้ผู้จํานองทราบภายในสิบห้าวันนับแต่วันที่ ส่งหนังสือแจ้งให้ลูกหนี้ทราบ ถ้าผู้รับจํานองมิได้ดําเนินการภายในกําหนดเวลาสิบห้าวันนั้น ให้ผู้จํานอง เช่นว่านั้นหลุดพ้นจากความรับผิดในดอกเบี้ยและค่าสินไหมทดแทนซึ่งลูกหนี้ค้างชําระ ตลอดจนค่าภาระ ติดพันอันเป็นอุปกรณ์แห่งหนี้รายนั้นบรรดาที่เกิดขึ้นนับแต่วันที่พ้นกําหนดเวลาสิบห้าวันดังกล่าว
”หมายความว่า เจ้าหนี้มีหน้าที่ต้องส่งหนังสือบังคับจำนองไม่น้อยกว่า 60 วัน ให้ชำระหนี้ จึงจะฟ้องบังคับจำนองได้ ส่วนกรณีที่มีผู้อื่นมาจำนองให้ลูกหนี้ เจ้าหนี้ต้องแจ้งไปยังผู้จำนองด้วยภายใน 15 วัน นับจากส่งหนังสือให้ลูกหนี้ทราบ ถ้าเจ้าหนี้ไม่แจ้ง หรือเกินกำหนดแล้ว ผู้จำนองหลุดพ้นดอกเบี้ย ค่าสินไหมต่างๆ นับจากว้นที่พ้นจากระยะเวลา 15 วัน คือถ้าให้เข้าใจง่ายๆคือ ไม่แจ้งหรือแจ้งเกินกำหนด หลังจากพ้น 15 วันนับจากลูกหนี้ได้หนังสือตามวรรคหนึ่งแล้ว ผู้จำนองไม่ต้องรับผิดเรื่องดอกเบี้ย ค่าอื่นๆอีกเลย
คําพิพากษาฎีกาที่ 5702/2562
แม้โจทก์และจําเลยทั้งสามจดทะเบียนจํานองที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างบนที่ดินเมื่อ วันที่ 25 พฤศจิกายน 2552 ก่อนพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ 20) พ.ศ. 2557 มีผลใช้บังคับ คือ เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2558 ก็ตาม แต่การที่โจทก์ผู้รับจํานองประสงค์จะบังคับจํานองนับจากนั้น โจทก์ก็ต้องปฏิบัติตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 728 วรรคหนึ่ง ที่แก้ไขใหม่ ซึ่งบัญญัติว่า “เมื่อจะบังคับจํานองนั้น ผู้รับจํานองต้องมีหนังสือบอกกล่าวไปยังลูกหนี้ก่อนว่าให้ชําระหนี้ภายในเวลาอันสมควร ซึ่งต้องไม่น้อยกว่าหกสิบวันนับแต่วันที่ลูกหนี้ได้รับคําบอกกล่าวนั้น ถ้าและลูกหนี้ละเลยเสียไม่ปฏิบัติตามคําบอกกล่าว ผู้รับจํานองจะฟ้องคดีต่อศาลเพื่อให้พิพากษาสั่งให้ยึดทรัพย์สินซึ่งจํานองและให้ขายทอดตลาดก็ได้” โดยโจทก์ผู้รับจํานองต้องมีหนังสือบอกกล่าว บังคับจํานองไปยังจําเลยทั้งสามลูกหนี้ก่อนว่า ให้ชําระหนี้ภายในเวลาอันสมควร ซึ่งต้อง ไม่น้อยกว่าหกสิบวันนับแต่วันที่จําเลยทั้งสามลูกหนี้ได้รับคําบอกกล่าวบังคับจํานองนั้น ดังนั้น เมื่อโจทก์มีหนังสือทวงถามและบอกกล่าวบังคับจํานองลงวันที่ 13 กันยายน 2559 ซึ่งกําหนดระยะเวลาให้จําเลยทั้งสามชําระหนี้และไถ่ถอนจํานองให้เสร็จสิ้นภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับหนังสือทวงถามและบอกกล่าวบังคับจํานองดังกล่าว
จําเลยทั้งสามได้รับหนังสือบอกกล่าวบังคับจํานองเมื่อวันที่ 14 กันยายน 2559 อันเป็นการกําหนดระยะเวลาน้อยกว่าหกสิบวันซึ่งเป็นกําหนดระยะเวลาที่ระบุไว้ชัดเจนแน่นอนแล้ว จึงนําระยะเวลา 30 วัน ตามหนังสือบอกกล่าวบังคับจํานองไปรวมกับระยะเวลาหลังจากนั้นจนถึงวันฟ้องว่าเป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่าหกสิบวันแล้วหาได้ไม่ กรณีจึงยังถือไม่ได้ว่าจําเลยทั้งสามลูกหนี้ละเลยเสียไม่ปฏิบัติตามคําบอกกล่าวตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 728 วรรคหนึ่ง ที่แก้ไขใหม่ โจทก์จึงไม่มีอํานาจฟ้อง
